DUURZAAMHEID IN DE WIJNBOUW.

Duurzame wijn ?????

In Nederland drinken we gemiddeld 20 liter wijn per persoon per jaar, afkomstig vanuit vele wijnlanden in de wereld, zoals Chili, Australië, Zuid Afrika, Argentinië, Italië, Spanje, Frankrijk, Duistland etc…  Ik denk dat er relatief weinig wijndrinkers zijn die zich bij het drinken van hun wijntje iets afvragen over de duurzaamheid in relatie tot hun geliefde wijn.

Om daar inzicht in te krijgen moeten we kijken naar alles wat zich afspeelt tussen aanleg wijngaard, het telen van de druif aan de wijnrank tot het moment dat de wijn in je glas wordt geschonken en uiteindelijk wordt gedronken. Aanleg en beheer wijngaard, oogst, vinificatie, opslag, bottelen, transport vanuit land / streek van herkomst naar importeur en vervolgens detailhandel. Al deze onderdelen verhouden zich in zekere zin tot duurzaamheid.

Maar wat bedoelen we eigenlijk als we spreken over duurzame wijnbouw OF LUTTE RAISONNÉE, zoals de Fransen het noemen????

In de duurzame wijnbouw wordt het milieu voor de mens, plant en dier zoveel mogelijk gespaard, met aandacht voor de economische rentabiliteit voor de wijnmaker.                   

Hij zal immers ook zijn brood moeten verdienen met de verkoop van wijn tegen een concurrerende prijs.

In deze vorm van wijnbouw is het vertrekpunt dat gedurende het groeiseizoen de problemen bij ziektes en ongedierte in de wijngaard en uitdagingen tijdens het vinificatieproces op een zo duurzaam mogelijke manier worden aangepakt om het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen, fungiciden, insecticiden en pesticiden zo veel mogelijk te voorkomen. En soms – ondanks alle bovenvermelde inspanningen – lukt het niet de problemen onder controle te krijgen, met risico op een beperkte of zelfs misoogst. In dergelijke gevallen is de wijnboer bijna verplicht incidenteel gebruik te maken van “zwaardere” middelen.

Zoals reeds eerder in deze website vermeld, is de LUTTE RAISONNÉE de door mij gehanteerde wijze van werken. Het aspect rentabiliteit speelt bij mij niet  omdat de verkoop van wijn niet aan de orde is.

Maar wanneer en hoe zouden we in de wijnbouw kunnen spreken van duurzaamheid?

• spaarzaam omgaan met water, zowel tijdens droge periodes op de wijngaard alsook na de oogst tijdens de vinificatie (bijv, reinigen van de vaten / tanks en het koelen van de vaten tijdens de vergisting). Regenwater kan in dat kader worden gerecycleerd, waardoor er een aanzienlijke reductie is van het watergebruik. Is er bijvoorbeeld genoeg water op de plekken waar druiven groeien? In bijvoorbeeld Zuid-Afrika, Argentinië, Australië en Spanje is er geen overvloed aan water beschikbaar voor de wijnbouw. De druiven moeten toch voldoende vocht krijgen om te groeien en af te rijpen. Wijngaarden zullen dus in warme landen c.q. bij aanhoudende droogte moeten worden geïrrigeerd met “kostbaar” drinkwater. Daarom zijn de wijnen uit deze landen minder goed voor het milieu. Het vervaardigen van één liter Australische wijn vraagt om bijna 500 liter water.
• Bewust energieverbruik in samenhang met de CO2-uitstoot. Dit kan o.a. worden gerealiseerd door gebruik van zonnecellen als energiebron en gebruik van zoveel mogelijk    led verlichting. Een wijn van overzee kost natuurlijk veel meer energie en draagt meer bij aan de opwarming van de aarde. Zo’n wijnfles per vrachtschip uit Australië zorgt voor 35% méér CO2-uitstoot. En dit is ook aan de orde bij wijnen uit Chili, Zuid-Afrika, Argentinië etc….
• Vergroten van de biodiversiteit in de wijngaard. In plaats van het buitensporig gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen zou de inzet van natuurlijke vijanden ter bestrijding van schadelijke insecten moeten worden bevorderd. In de wijnbouw wordt buitensporig veel gif gebruikt, zowel chemische bestrijdingsmiddelen in de traditionele wijnbouw als het zeer giftige kopersulfaat in de Biologische wijnbouw. In deze website wordt op meerdere onderdelen hierop uitgebreid ingegaan. Artikelen en advertenties over biologische wijn benadrukken dat er geen chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest worden gebruikt. Het is een gegeven dat ook de wijnstokken bij de Biologische wijnboeren ontvankelijk zijn voor de bekende schimmelziektes op de bladeren en in de trossen. Als deze niet worden bestreden is het 100% zeker dat er geen afgerijpte kwalitatieve druif wordt geoogst om wijn te maken. Wijnboeren zullen de risico’s van een misoogst als gevolg van ziektes in de wijngaard vrijwel geheel willen uitsluiten. Er zal dus PREVENTIEF MOETEN WORDEN GESPOTEN. EN ALS DAT NIET MET CHEMISCHE BESTRIJDINGSMIDDELEN MAG, WORDT TOCH SIMPEL BORDEAUXSE PAP (=KOPERSULFAAT + KALK+ ZWAVEL) HIERTOE GEBRUIKT EN ENKELE JAREN GEBRUIK HIERVAN IS ALLE BODEMLEVEN VOOR ALTIJD VERDWENEN. Koper gaat immers nooit meer uit de grond !!!!!!
• Voorkómen dat de grond op de wijngaard wordt uitgeput.
• Recycling van afval: bijvoorbeeld door middel van hergebruik van afval uit de wijngaarden door middel van omzetting naar een energiebron.
• Wijn wordt overwegend gebotteld in flessen, maar ook in kartonnen verpakkingen. Glazen flessen zouden lichter kunnen worden gemaakt, waardoor er minder CO2-uitstoot zou zijn tijdens het vervoer.
• Verpakkingen, dozen en etiketten zouden kunnen worden vervaardigd van gerecycled materiaal.

Koop dus gerust een fles (biologische) wijn die niet een oceaan heeft hoeven oversteken. Nu denk je misschien, dan neem ik toch een biertje. Maar dat maakt weinig uit. Een glas wijn kost van druif-tot-glas ongeveer evenveel energie als een glas bier.